Temel İlke ve Değerlerimiz - Biruni Üniversitesi

Temel İlke ve Değerlerimiz

    Temel İlke ve Değerlerimiz

TEMEL İLKE ve DEĞERLERİMİZ

Fakültemiz, misyonunu başarmak ve geliştirmek için fakültenin tüm işlevlerinde etik değerlerin varlığını ve sürekliliğini esas alır.

Akademik Özgürlük ve Özerklik

Akademik özgürlük ve akademik özerklik, fakültemizin vazgeçilemez temel değeridir. Akademik özgürlük, öğretim elemanlarının tek tek ya da toplu olarak bilgiyi araştırma, inceleme, tartışma, belgeleme, üretme, öğretme, sözlü veya yazılı olarak edinme ile geliştirme ve iletmelerindeki özgürlükleridir.

Akademik Dürüstlük

Akademik dürüstlük, akademik ideallerin eyleme geçirilmesinde doğruluk, güven, adalet, hakkaniyet, saygı ve sorumluluk ilkelerine bağlı kalmaktır. Fakültemizde, her türlü akademik ve idari etkinlikte dürüstlük değerine ve etik ilkelere bağlı kalınması temel sorumluluktur.

Liyâkat

Bir iş, görev ya da ünvan için gerekli standartlar temelinde yapılacak değerlendirme ile yetenek, nitelik, bilgi, deneyim, dürüstlük düzeylerine göre bir personelin seçilmesi, atanması veya görevlendirilmesi esastır.

Tarafsızlık

Fakülte personeli, takdir yetkilerini eğitim hizmetlerinin gerekleri doğrultusunda, her türlü keyfilikten uzak, tarafsızlık ve eşitlik ilkelerine uygun olarak kullanır. Fakülte personeli, gerçek veya tüzel kişilere öncelikli, ayrıcalıklı, taraflı ve eşitlik ilkesine aykırı muamele ve uygulama yapamaz; herhangi bir siyasi parti, kişi veya zümrenin yararını veya zararını hedef alan bir davranışta bulunamaz; kuruluşların mevzuata uygun politikalarını, kararlarını ve eylemlerini engelleyemez. Fakülte personeli, eğitim hizmetinin kişisel veya özel her türlü menfaatin üzerinde bir görev olduğu bilinciyle hizmet gereklerine uygun hareket eder; hizmetten yararlananlara kötü davranamaz, ihmal edemez, çifte standart uygulayamaz ve taraf tutamaz.

Görevin Yerine Getirilmesinde Vakıf Hizmeti Bilinci

Fakülte personeli, eğitim hizmetlerinin yerine getirilmesinde sürekli gelişimi, katılımcılığı, saydamlığı, tarafsızlığı, dürüstlüğü, hesap verebilirliği, öngörülebilirliği ve beyana güveni esas alır. Fakülte personeli, vakıf bina ve taşıtları ile diğer hizmet malları ve kaynaklarını kamusal amaçlar ve eğitim hizmetleri dışında kullanamaz ve kullandıramaz; bunları korur ve her an hazır halde bulundurmak için gerekli tedbirleri alır.

Hizmet Standartlarına Uyma

Fakülte yöneticileri ve personeli, eğitim hizmetlerini belirlenen standartlara ve süreçlere uygun şekilde yürütürler; hizmetten yararlananlara, iş ve işlemlerle ilgili gerekli açıklayıcı bilgileri verilerek onları hizmet süreci boyunca aydınlatırlar.

Amaç ve Misyona Bağlılık

Fakülte personeli, üniversitenin ve fakültemizin amaçlarına ve misyonuna uygun davranır, ülkenin çıkarları ve toplumun refahı doğrultusunda hareket eder.

Sorumluluk ve Hesap Verilebilirlik

Fakültemizde kurumsal barışı, karşılıklı nezaket ve saygıyı korumak her mensuba ait vazgeçilemez bir sorumluluktur. Fakülte personeli, her türlü bilimsel ve yönetsel etkinlikler ile üstlendikleri diğer görevleri gerekli nitelik ve nicelikte yerine getirmekle sorumludur. Vakıf kaynaklarını kullanan personel, kaynakların kullanımı, görevin nasıl ve ne oranda yerine getirildiği konusunda, şeffaf olmakla yükümlüdür. Fakülte yöneticileri, birimlerinin amaç ve politikalarına uygun olmayan işlem veya eylemleri engellemek için görev ve yetkilerinin gerektirdiği önlemleri zamanında alırlar. Yetkisi dahilinde personelin ihmal, kasıt veya yolsuzluk yapmasını önlemek için gerekli tedbirleri alırlar. Bu tedbirler, yasal ve idari düzenlemeleri uygulamayı, eğitim ve bilgilendirme konusunda uygun çalışmalar yapmayı, personelin karşı karşıya kaldığı mali ve diğer zorluklar konusunda dikkatli davranmayı ve kişisel davranışlarıyla personeline örnek olmayı kapsar. Fakülte yöneticileri, personeline etik davranış ilkeleri konusunda uygun eğitimi sağlamak, bu ilkelere uyulup uyulmadığını gözetlemek ve etik davranış konusunda rehberlik etmekle yükümlüdürler.

Ayrımcılık Yapmama ve Başkalarına Saygı

Fakülte personeli farklılıklara saygı duyar; ırk, dil, din, cinsiyet, etnik köken ve diğer nedenlere dayalı ayrımcılık yapılmasına hiçbir şekilde izin vermez. Aynı duyarlılığı cinsel taciz, şiddet ve mobing konularında da gösterir. Üstleri, meslektaşları, astları, diğer personel ile hizmetten yararlananlara karşı nazik ve saygılı davranır ve gerekli ilgiyi gösterir. Konu, yetkilerinin dışındaysa ilgili birime veya yetkiliye yönlendirir.

Çıkar Çatışmasından Kaçınma

Çıkar çatışması, fakülte personelinin görevlerini tarafsız ve objektif şekilde icra etmesini etkileyen ya da etkiliyormuş gibi gözüken ve kendisine, yakınlarına, arkadaşlarına ya da ilişkide bulunduğu kişi ya da kuruluşlara sağlanan her türlü menfaati ve onlarla ilgili mali ya da diğer yükümlülükleri, ticari kuruluşlarla olan ilişkilerden temin edilen gelir ve diğer menfaatleri ve benzeri şahsi çıkarlara sahip olunması halini ifade eder. Personel, çıkar çatışmasında şahsi sorumluluğa sahiptir. Çıkar çatışması konusunda dikkatli davranır ve çıkar çatışmasından kaçınmak için gerekli adımları atar. Çıkar çatışmasının farkına varır varmaz, durumu üstlerine bildirir ve çıkar çatışması kapsamına giren menfaatlerden kendisini uzak tutar. Fakülte personeli, görev, unvan ve yetkilerini kullanarak kendisi, yakınları veya üçüncü kişiler lehine menfaat sağlayamaz ve aracılıkta bulunamaz; akraba, eş, dost, hemşehri, zümre kayırmacılığı, siyasal kayırmacılık veya herhangi bir nedenle ayrımcılık veya kayırmacılık yapamaz.

Temel İnsan Haklarının Korunması

Fakülte personeli, temel hak ve özgürlüklere ilişkin ülkemiz tarafından kabul edilen uluslararası sözleşmeler ile Anayasa ve yasalarda yer alan temel hak ve özgürlükleri korur, bireysel farklılıklara, tüm bireylerin onur ve kişiliklerine saygı gösterir.

Doğaya, Çevreye ve Sanata Saygı

Fakülte personeli, doğadaki tüm varlıklara ve çevreye ve sanata karşı duyarlı davranır.

AKADEMİK PERSONELİN ÖZEL ETİK İLKELERİ

Fakültemizde hiçbir makam veya yetki, sonuç almış bilimsel araştırmaları bilinçli olarak görmemezlikten gelemez, yadsıyamaz, saklayamaz. Her araştırmacı kendi tercih ve ilgileri doğrultusunda akademik araştırma yapma ve araştırma sonuçlarını etik ilkeler çerçevesinde paylaşma hakkına sahiptir. Yapılan her türlü araştırmanın sonuçları, bilimsel ve mesleki mahremiyet şartları yoksa ilgili mesleki ve bilimsel ortamlarda özgürce yayınlanır, duyurulur. Araştırmaların genel basın-yayın ortamlarında ve sosyal medyada duyurulması veya yayınlanması gereken durumlarda, duyuru ve tanıtım fakültenin etik değerleri ve ilkeleri çerçevesinde yapılır.

Fakülte öğretim elemanları araştırma etkinliklerinde;

Alanlarında uluslararası akademik standartlara ve dürüstlüğe uymayı ve dünya ölçeğinde kaliteyi ilke edinir, yerel ve bölgesel standartlarla yetinmezler. Disiplinler olarak takım çalışmasına, uluslararası gruplarla ortak çalışmalara önem verirler. Her yıl düzenli olarak bilimsel faaliyette bulunmayı, akademik mesleğinin asli görevi olarak kabul eder, bu bağlamda bilginin özgürce araştırılması ve açıklanması için azami çaba gösterirler. Bilimsel ve akademik yeterliklerini sürekli olarak geliştirme çabası içinde olurlar. Mutlak dürüstlük ilkesi altında özgün bilgi üretir ve aktarırlar. Bu ilke ışığında intihal ve kopyacılık vakalarına asla müsamaha göstermezler. Her türlü atama, yükseltme, jüri, komisyon dosyalarında bilimsel, mesleki, akademik, etik ilkeler ve kurallar dahilinde kalır, yanıltıcı, saptırıcı bilgi ve belge vermezler. Ortaklıklarla yapılan araştırmalarda, araştırmacılara, araştırmayı koordine edenlere, araştırmaya katkı verenlere, araştırmaya destek olanlara, araştırma yapılanlara, araştırma konusuna, benzer ilgili araştırma ve araştırmacılara saygı gösterilir.

Fakülte öğretim elemanları eğitim-öğretim etkinliklerinde;

Derslerini ve eğitim öğretime ilişkin tüm yükümlülüklerini bizzat yürütürler. Öğrencilerin, mesleğin ya da disiplinin en üst akademik standartlarını özgürce öğrenmeleri için çaba gösterirler. Öğrencilerin, öğrenme hak ve özgürlüklerini korurlar, öğretim yöntem ve teknikleri ile materyallerini sürekli geliştirerek, öğrencilerin çağdaş ve nitelikli eğitim alma haklarını desteklerler. Öğrencilere saygı duyarlar, yaklaşım ve değerlendirmelerinde yansız ve adil olurlar. Öğrencilere ait gizli bilgileri, yasal gereklilikler dışında üçüncü kişilerle paylaşmazlar. Akademik danışmanlık sorumluluklarını, özenle yerine getirirler. Öğrencileri ile sömürü, taciz ya da istismar içeren hiçbir ilişki ve davranışta bulunmazlar. Öğrencilerden hediye kabul etmezler. Öğrencilerin mesleki etik değerleri içselleştirmeleri için onlara davranışları ile örnek olurlar. Engelli öğrencilere, yasal düzenlemelerin gerektirdiği destek ve yardımı sağlamaya çalışırlar. Genç akademisyenlerin yetişmelerine gerekli katkıyı sağlarlar. Öğrencilerini farklı boyut ve tarafları dikkate alan değerlendirmeler yapmaya, katılmadıkları düşüncelere karşı hoşgörülü olmaya, kendi görüşlerini sağlam delillere ve mantığa dayanarak oluşturmaya teşvik eden bir yaklaşımı benimser ve uygularlar.

Fakülte öğretim elemanları yönetim etkinliklerinde;

Her türlü atama ve yükseltmelerde, yeterlik ilkesine bağlı kalırlar ve karar alma mekanizmalarında yer alacakların belirlenmesinde din, mezhep, zümre, siyaset, zihniyet, yakınlık ve cinsiyet farkı gözetmezler. Çeşitli kurul, komisyon ve komitelerde görev üstlenerek üniversite yönetimine katılırlar ve gerekli sorumlulukları paylaşırlar. Uzmanlık alanları dışında jüri üyeliği, hakemlik, araştırmacılık, tez yöneticiliği, araştırma hakemliği, bilirkişilik, karar verici pozisyon almazlar. Her türlü jüri, hakemlik, bilirkişilik görevlerinde mutlak tarafsız olurlar. İdari, siyasi, zümre tesiri ve etkisi altında, yönlendirilmiş, kasıtlı ya da güdümlü görev yapmaz, karar almazlar. Kendileri ile çıkar ilişkisi olan kişilerin atama, yükseltme komisyonlarında jüri üyesi olmazlar, onlarla ilgili hakemlik veya karar verdirici pozisyonlarda yer almazlar. Akademik özerkliğin gerçekleşmesi için çalışır; akademik özgürlüğe, farklı düşünce ve görüşlere saygıyı üniversite yaşamının temel değeri olarak görürler.

Fakülte öğretim elemanları toplum yararına yürütülen etkinliklerinde;

Başta insan hakları olmak üzere, insan yaşamıyla ilgili temel konularda toplumun bilgilendirilmesi ve eğitilmesine yönelik etkinlikler gerçekleştirirler, yayın yaparlar. Uzmanlık alanları dâhilinde toplumun bilinçlendirilmesi için gereken eğitim ve hizmet etkinliklerinde gönüllü olarak görev alırlar. Topluma yönelik açıklamalarda, bilimsel bulgularla kişisel görüşlerini birbirinden ayırt ederler.

AKADEMİK VE İDARİ PERSONELİN GENEL ETİK İLKELERİ

Fakülte personeli;

Doğruluk ve yansızlıklarını zedeleyecek tutum, davranış ve işlemlerden uzak dururlar. Statüsü ve görevi ne olursa olsun tüm paydaşları eşit bireyler olarak görür; meslektaşlarına, çalışanlara ve öğrencilere karşı politik gerekçelerle, ırk, dil, din, cinsiyet, etnik köken, fiziksel engellilik ya da keyfi ve kişisel nedenlerle ayrım yapmazlar, her türlü ayrımcılıktan kaçınırlar. Ayrımcılık konusunda farkındalıklarını geliştirirler, her türlü ayrımcılığa karşı gerekli önlemleri alma konusunda duyarlı davranırlar. Şiddet, nefret, öfke, hakaret ve iftira içermemek koşuluyla, ifade özgürlüklerine saygı gösterirler. Görev ve yetkilerini, çıkar sağlamak amacıyla ve kötüye kullanmazlar. Kişisel görüşlerini, üniversite ve fakülte adına ve fakülteyi bağlayıcı biçimde sunmaktan kaçınırlar. Fakülteyi bağlayıcı güvence veremez ve girişimlerde bulunamazlar. Yanıltıcı açıklamalar yapamazlar. Düşünce ve eleştirilerini açıklarken, yapıcı ve ölçülü olurlar. Fakültede meslektaşlarının ve tüm fakülte paydaşlarının saygınlıklarına ya da kariyerlerine zarar verecek davranışlardan kaçınırlar. Farklı düşünce ve görüşlere saygıyı, üniversite yaşamının temel değeri olarak görürler. Şiddet, cinsel taciz, istismar gibi davranışlar ile mobinge yol açıcı eylem ve işlemlerde bulunamazlar, başkalarının bu tür davranışlarda bulunduklarını öğrendiklerinde, sorumlular hakkında gerekli işlemleri başlatırlar. Bu konularda her türlü eğitim, bilinçlendirme ve bilgilendirme yapmayı ilke edinirler. Vakıf malları, kaynakları, işgücü ve olanaklarını kullanırken işleri yürütürken, etkin, verimli ve tutumlu; şeffaf ve hesap verebilir şekilde davranırlar. Savurganlıktan kaçınırlar.

Toplumun ekonomik, kültürel ve entelektüel birikiminin geliştirilmesinde, etkili bir rol oynamak için çaba harcarlar. Toplumsal konulara (çevre, sağlık, eğitim, adalet, engelliler vb.) duyarlık göstererek kamu yararını gözetirler, topluma hizmet etmeyi toplumsal bir sorumluluk olarak kabul ederler. Fakülteye güveni sağlayacak bir anlayışla hizmet sunarlar. Çeşitli kurul, komisyon ve komitelerde görev üstlenerek fakülte yönetimine katılırlar. Yönetim görevi ile ilgili her türlü konuda yansız ve adil davranırlar. Kendileri ve yakınlarını ilgilendiren karar mekanizmalarından çekilirler. Fakülte yönetimi ve işlerinin düzgün yürütülmesiyle ilgili kurallara uyarlar ve gerekli konularda bilgi edinme sorumluluğu yüklenirler.

Yetkili Makamlara Bildirim

Fakültenin akademik ve idari personeli, bu yönergede belirlenen etik davranış ilkeleriyle bağdaşmayan veya yasadışı iş ve eylemlerde bulunmasının talep edilmesi halinde veya hizmetlerini yürütürken bu tür bir eylem veya işlemden haberdar olduğunda ya da gördüğünde durumu bildirir. 3071 sayılı Dilekçe Hakkının Kullanılmasına Dair Kanunun 4 üncü maddesi uyarınca yapılacak bildirim, şikâyet ve ihbarlarda; bildirim, şikâyet ve ihbar sahibinin adı, soyadı ve imzası ile iş veya ikametgâh adresinin bulunması gerekir. Başvuru sahibinin adı, soyadı ve imzası ile iş veya ikametgâh adresini ihtiva etmeyen bildirim, şikâyet ve ihbarlar incelenmez.